MEB Fabrika Ayarlarına Geri Dönmeli

WhatsApp'lı Bürokrasi
Doksanlı yıllarda memuriyete başlayanlar bilir. Resmi yazışmalar ve talimatlar manuel yöntemle olurdu. Belirli aralıklarla İlçe Milli Eğitim’e gidilir, yazılar okulların gözlerinden alınırdı. Gerekli cevaplar hazır edildikten sonra tekrar İlçe Milli Eğitim’e gidilerek evrak kayıt işlemi ve bazen de evrakın önemine binaen “Zimmet Defteri” marifetiyle teslim edilirdi. Zaman kaybı bir taraftan, evrak israfı diğer taraftan- o dönemin- en bariz eleştiri konusuydu. Devletin diğer birimlerinin resmi yazışmaları nasıl yapıldığını bilmemekle beraber Milli Eğitim’in hali bu şekildeydi.
Bu dönemin öğretmenler odasına yansıyan  haliyle, karne dönemlerinde not fişlerini bir kişinin girdiği, karneleri bir başkasının yazdığı, özlük dosyasıyla ötekisinin ilgilendiği “İmece” usulü çalışmalardan neşet eden muhabbeti bir kenara bıraktığımızda, işlerin pek de kolay yürümediğini itiraf etmemiz gerekiyor. Bu zorlu süreç, Kurum Net denen sisteme geçinceye kadar devam etti. Biz o vakitler, gereksiz kağıt israfından kurtulacağız derken hem yazışmalar arttı hem de –amiyane tabirle- "kağıt-kürek" israfı devam etti. Sonradan ise bugün yürürlükte olan DYS (Döküman Yönetim Sistemi) icat edildi.  Doğrusunu söylemek gerekirse devletin doğrudan kendi sistemi olduğu için sevindik, umutlandık.
Ve sonra, “Akıllı Telefon” icadı ile her şey ters yüz oldu. Ne yazışma kuralı kaldı ne de  mesai saati..Hız çağına ayak uydurabilmek için (En azından  öyle düşünmek istiyoruz) bir sosyal medya aparatı olan WhatsApp, yegane iletişim aracı oldu. İlkin “DYS’ye her daim bakamıyoruz” denilerek hüsnü kabul gördü.Sonrasında ise  iş zıvanadan çıktı. Gecenin bir vakti gelen yazılar, şu saate kadar cevap bekliyoruz denilen talimatlar vs. vs.

Halen Milli Eğitimin bir kademesinde yönetici olarak çalışan bir hocamızın, vakti zamanında İlçe Milli Eğitimdeki işleri; “Yukarıdan gelen yazıları aşağıya, aşağıdan gelen yazıları yukarıya iletmek” diye tarifini hiç unutmam. WhatsApp çıkınca hocamızın ne kadar da haklı olduğunu bir kez daha öğrenmiş olduk. Eskiden sadece yazışma yoluyla talimatlar gönderilirken, hiç olmazsa gönderen makam, talimatı alt birime uygun hale getirerek altına da imzasını atardı.
Ya şimdi öyle mi?
Yukarıdan gelen talimat ya da ileti tashihe bile gerek duyulmaksızın forward etmek yeni trend oldu adeta.  WhatsApp denen küresel yazışma portalı,  uzun zamandır MEB’in gayrı resmi görünümlü -sanki- resmi yazışma zemini oldu maalesef. Teknik olarak resmi geçerliliği var mı yok mu tartışmasına girecek değiliz. Ancak geleneği, usulü ve teamülleri olan bir bakanlığın, bu noktaya gelmesi ne kadar doğrudur?
29 Temmuz 2020 tarihinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığının “Kamu kurumlarında Whatsapp ve Telegram kullanımı yasağı”  getiren paylaşımı üzerine kaleme aldığımız yazıda “Akıllı telefonlarımızın hafızası şu konuda twet atın, bu konuda destek olun, şu yazıyı acil cevaplayın denilen gecesi gündüzü, mesaisi tatili belli olmayan” yazışmalara atıfta bulunarak durum tespitinde bulunmuştuk. İletişim başkanlığının bu talimatı bizim bakanlıkta yeterince anlaşılmamış olacak ki o gün bugündür bir mesafe alınabilmiş değil.
 Çağın imkanlarını elbette kullanmalıyız. Sosyal medya görünür olmak için kifayet miktarınca da kullanılmalı. Lakin devletin resmi yazışma kanallarını gölgede bırakan, uygulayanı dışında hiç kimsenin ya da birimin inisiyatif almadığı, zorda kalındığı vakit -devletin resmi yazışma kanalı- DYS’nin adres gösterildiği ikircikli durum ne kadar tolere edilebilir?
Artık iş şirazesinden çıkmıştır. Kamu çalışanlarını sabah mesaiye başladıklarında DYS üzerinden gelen yazılardan önce  WhatsApp’dan ne geldiğine, sosyal medya mecralarında (Twitter, Instagram vs.) hangi paylaşımın yapıldığına bakılmaktadır.
Bakanlığın bir an önce fabrika ayarlarına geri dönerek, devletin resmi yazışma sistemi DYS’nin dışında kullanılan tüm kanalları yasaklayan bir irade ortaya koymasının zamanı gelmiştir.
Her ne kadar sosyal medya kullanımı yüksek bir bakan(lık) tarafından yönetiliyorsa da nihayetinde Milli Eğitim bir WhatsApp Bakanlığı değildir.

İdris ŞEKERCİ
EBS İstanbul 6 No.lu Şube Başkanı